Sinds januari ’24 werkt Amir Sadeghi (33) als cardiothoracaal chirurg in het UMC Utrecht. Dat is een soort van thuiskomen, want hij heeft hier het onderwijs genoten dat hem uiteindelijk arts heeft gemaakt. Naast deze meer dan fulltime baan is Amir gelukkig getrouwd en is hun leven tien maanden geleden ook nog verrijkt met een prachtige zoon: Rayan. Daarnaast is hij hobby barista en ontleed hij vlees voor op zijn nieuwe Kamado BBQ, waar hij frequent achter te vinden is. Maar, hoe is Amir hier eigenlijk gekomen en wat maakt in zijn optiek de cardiothoracale chirurgie het mooiste vak ooit?

Hoe het ooit begon
Om te eindigen bij hoe Amir dit fascinerende vak is gaan uitoefenen, moeten we beginnen bij het begin. Want voordat Amir cardiothoracaal chirurg werd, ging daar een hele weg aan vooraf.

Amir begon op zijn vijfde in Iran op de basisschool, die toen hij acht geworden was omgeruild werd voor een Nederlandse basisschool, toen hij met zijn gezin naar Nederland kwam. Toen hij de basis- en middelbare school had afgerond, begon hij op zijn 18^e aan de studie farmacie (opleiding om apotheker te worden, red.). Een goede vriend en mede farmaciestudent, schreef zich in voor de studie “SUMMA”, een masteropleiding waar men wordt opgeleid tot arts én onderzoeker.
Waar Amir juist gekozen had voor farmacie omdat hij die afstand tot de patiënt wel fijn vond, zeker in combinatie met het technische van farmacie, realiseerde Amir zich dat het cardiovasculaire (alles wat met hart en vaten te maken heeft) hem in de farmacie juist erg aansprak. Hij werd nieuwsgierig naar de mogelijkheden als arts, en juist ook de mogelijkheid om zorg te combineren met onderzoek.

Amir besloot zich aan te melden voor SUMMA, en gelijktijdig de stoute schoenen aan te trekken. Hij stuurde een mail naar de hoogleraar van de Cardiothoracale Chirurgie in het UMC Utrecht en werd een dag op sleeptouw genomen door wijlen cardiothoracaal chirurg Marc Buijsrogge.

Een dag die levensbepalend was, want bij het openen van de thorax en de aanblik van dat prachtig kloppende hart dat niet veel later via de ‘hart-longmachine’ stilgelegd werd, was het hart van Amir verkocht aan al het fascinerende en indrukwekkende dat de cardiothoracale chirurgie omvat. Vanaf dat moment stond alles in het teken van cardiothoracaal chirurg worden en nu is hij als een van de jongste onderdeel van een -in de ogen van veel mensen- elitegroep artsen in Nederland. De groep artsen die zich bezig houdt met het opereren aan hart en longen.

De elitegroep der CABG’s
Tijdens zijn SUMMA-tijd hoorde Amir van een medestudent dat hij beter voor bijvoorbeeld de algemene chirurgie kon kiezen. Hij lacht en legt uit dat zelfs in de medische wereld er soms een wat verkeerd beeld is van de cardiothoracale chirurgie. “Ze denken echt dat we de hele dag alleen maar CABG’s (bypasses, omleidingen, red.) aan het doen zijn, maar ons vak is zoveel meer divers dan alleen dat!”. Het is namelijk het verwijderen van tumoren uit longen, openhartoperaties, transplanteren van hart of longen, het uitnemen van hart en longen ten behoeve van een donatie, en nog zo ontzettend veel meer.

Dat zorgt er dan ook voor dat Amir, zelfs na wat aandringen, niet kan kiezen welke ingreep hij voor de rest van zijn leven als enige ingreep nog uit zou moeten voeren. En ook niet welk van de twee organen hij nou leuker vindt om te opereren, want juist die diversiteit maakt het zo’n prachtig vak.

Godcomplex?
Dan is er het beeld dat cardiothoracaal chirurgen een ‘Godcomplex’ hebben, wat enigszins overtrokken is, en waar Amir zich (en zijn collega’s) ook niet in herkent. Het is een beeld wat uit de context getrokken is. Er moet namelijk niet vergeten worden dat de cardiothoracale chirurgie een relatief jong specialisme is – de hartlongmachine bestaat namelijk pas sinds 1950, en er is veel gepionierd. Je hebt echt het leven van iemand in je handen, maar dat ‘Godcomplex’ is niet wat de cardiothoracaal chirurgen typeert. Meer dat ze ‘Pietje Precies’ zijn, zowel thuis als op het werk, als een soort van houvast. Het is namelijk een spannend vak, waarbij je je frequent op de grens van leven en sterven bevindt. En juist op die momenten dat het allemaal ‘net aan’ is, heb je dat vertrouwde, de structuur en het veilige nodig, dat je doet zoals je het al zo vaak hebt gedaan.

Het is niet makkelijk, zo balanceren op de grens van het leven en sterven. Sterker nog, het is soms behoorlijk eenzaam. Er zijn veel momenten die fantastisch zijn, patiënten die snel herstellen en operaties die perfect gaan. Maar er is ook een keerzijde aan dit vak. Operaties die niet gaan zoals je wil of hoopt, postoperatieve complicaties, patiënten die tijdens of na de operatie komen te overlijden. En dat is met vlagen eenzaam en zwaar. Toch slijten die negatieve ervaringen door te praten met collegae en familie, want het is en blijft teamwork. Dat er tegenwoordig gesproken kan worden over fouten, tekortkomingen en groeimogelijkheden, is een goede verandering, die ook nodig is, want zo blijft het werkveld gezond. 

Amir probeert een betrokken arts te zijn voor zijn patiënten. Langslopen na een dag opereren, bellen of facetimen met de patiënt als het langslopen niet lukt. Maar vooral: laten zien dat je er bent en de mens achter de operatie belangrijk vindt.

De toekomst van cardiothoracale chirurgie
Los van de tijd die hij met patiënten doorbrengt op de operatiekamer of de verpleegafdeling/IC/poli, houdt hij zich ook nog bezig met onderzoek. In 2021 is hij bij het Erasmus MC gepromoveerd op de toepassing van virtual reality in het plannen van de operaties en het simuleren van complexe hart- en longoperaties. En dit doet hij nog steeds, stiekem ook geregeld in eigen tijd.

Hij hoopt dat er in de toekomst nog meer behandelingen en operaties uitgevoerd kunnen worden door up to date technologieën te gebruiken zoals kunstmatige intelligentie, augmented reality (AR), 3D-imaging en navigatietechnieken. Dat alles zodat de planning en begeleiding van de chirurg verbeterd kunnen worden, waardoor ook de operatieve uitkomsten verbeteren.

Dat doet hij niet alleen. Samen met prof. dr. Jelle Ruurda van de slokdarmchirurgie kijkt hij naar de mogelijkheden om dit te implementeren in onder andere robotchirurgie, zodat je scopische operaties laat begeleiden door geavanceerde beeldvormingstechnieken.

Het vak bestaat uit veel pieken, maar een van de mooiste momenten van zijn carrière is dan ook iets waar hij vier jaar lang naar toe heeft gewerkt: het in kunnen zetten van AR tijdens een operatie, zodat de beelden tijdens de operatie gebruikt kunnen worden voor navigatie. Dat moment kwam vorig jaar, en spant de kroon op jarenlang onderzoek en inzet, toen alle puzzelstukjes bij elkaar kwamen!

Stralend licht
Amir zou de keuze voor de cardiothoracale chirurgie iedere dag opnieuw maken, zonder enige twijfel. Bijna iedere keer als hij op OK staat met iemand die voor het eerst bij een operatie is waarbij de thorax open is, denkt hij terug aan die allereerste keer dat hij dat pompende hart in die open borstkas zag dat werd stilgelegd als jonge farmaciestudent, die nog geen enkele anatomieles gehad had. De fascinatie, het indrukwekkende, het alomvattende, hopend dat degene die dit voor het eerst ziet net zo gegrepen en gefascineerd wordt, en het vonkje voelt, door dat prachtige beeld van het hart in die open borstkas.

Het is wat hem betreft het allermooiste beroep in de wereld en hoopt dat er ook na hem enthousiaste artsen komen, die integer en eerlijk zijn naar zichzelf, collegae en patiënten.
En dat licht van enthousiasme verspreidt hij met veel plezier en liefde, want zoals een van zijn favoriete Perzische dichters schreef: “a candle never loses any of its light while lighting up another candle” – Rumi.

_{© Martine Zeissink - Stichting Jong UMC Utrecht}