Orgaandonatie: als het goed is hebben we allemaal nagedacht over het wel/niet willen doneren. Maar hoe gaat dat proces nu eigenlijk in zijn werk? Laurianne is één van de vijf orgaandonatie coördinatoren bij het UMC Utrecht. Zij begeleidt het proces met de nabestaanden op de IC en coördineert orgaandonatieprocedures op de OK.

Als voormalig IC verpleegkundige kwam Laurianne een aantal keer in de situatie dat haar patiënt donor werd. Het proces hiervan, de bijzondere situatie en het waardevolle dat iemand na zijn dood nog kan doen, sprak haar heel erg aan. Ze begeleidt nu orgaandonatieprocedures voor regio west met als kantoorbasis het UMC Utrecht. 

De donor redt levens

De meeste donoren komen plotseling in het ziekenhuis door bijvoorbeeld een hersenbloeding of een verkeersongeluk. Dit zijn meestal geen lange slopende ziektes, waardoor de organen nog in tact zijn. In Nederland is de zorg ingesteld op genezing waardoor sommige donoren wel al een tijd in het ziekenhuis liggen. Wanneer het duidelijk is dat iemand niet beter kan worden, mag de arts het donorregister raadplegen. Hierop heeft de arts het slechtnieuwsgesprek met de nabestaanden. Wanneer hier ‘Ja/geen bezwaar’ staat vermeld, wordt de donorprocedure opgestart en wordt Laurianne betrokken. Het praten met de nabestaanden en uitleggen hoe alles in zijn werk gaat, is erg belangrijk.  

Een donor kan 3 maanden tot 80 jaar oud zijn. Daarmee komt ze in allerlei omstandigheden terecht en is bijvoorbeeld de begeleiding van een moeder heel anders dan van iemand van wie een ouder op hogere leeftijd doneert.  

Laurianne: “Wie denkt dat het alleen maar treurig werk is, heeft het mis: sommige nabestaanden halen kracht uit het feit dat ze de laatste wens van hun geliefde kunnen eren.’’ 

Soms kom ik wel in een droevige situatie. Vaak is dat als het een onverwachtse situatie betreft of het om een erg jong persoon gaat. Wel is het altijd positief dat iemand nog andere levens kan redden en dat maakt de donor heel erg bijzonder. Dit is vaak heel erg waardevol voor de nabestaanden.

Naast de familiebegeleiding bestaat het werk op de IC uit het maken van het donorreport, hierin staat alle medische informatie over de donor en uitslagen van orgaan specifieke onderzoeken. Dit gaat naar Eurotransplant die ontvangers zoekt voor de organen.

Veel op de OK te vinden 

Naast familiebegeleiding en het opstellen van het donorreport vindt een groot deel van Laurianne haar werk op de OK plaats. Als orgaandonatie coördinator regel en plan je de donoroperatie. Het volledige operatieteam komt naar het ziekenhuis toe waar de donor ligt om de operatie uit te voeren. Nadat een donor is overleden blijft Laurianne bij de donor. Ze weet al welke organen waarheen moeten. Iedere procedure en ieder lichaam is anders. De één heeft nierstenen, cysten etc. Dit moet goed onderzocht worden want het kan invloed hebben op de donatie.  

In veel gevallen is voor de operatie al vastgesteld welke organen gedoneerd kunnen worden. Laurianne: ,,op de OK weten wij welke organen waarheen gaan en organiseren we de logistiek. Na de operatie komt de donor terug op de IC en kan ik vertellen aan de nabestaanden hoe het is gegaan.’’ 

Twee vormen van donatie 

Er zijn momenten van doneren; als iemand hersendood is of na overlijden. Een klein gedeelte van de donoren is hersendood. Hierbij is er geen connectie meer tussen lijf en hoofd en wordt de patiënt officieel doodverklaard. Dit is door de artsen erg zorgvuldig onderzocht en hier bestaat dan ook geen twijfel meer over. De patiënt gaat dan met kloppend hart naar de OK en op de OK wordt het hart stilgezet. De grootste vorm is donatie na overlijden. De patiënt overlijdt op de kamer met zijn nabestaanden en na 5 minuten wordt hij/zij naar de OK gereden.  

Bij transplantaties slaagt een heel groot gedeelte. Laurianne legt uit: ,,Door de huidige technieken kunnen we het hart, de longen, de lever en de nieren op een pomp zetten om zo de functie te controleren maar ook om de tijd tot transplantatie te overbruggen. Ik denk dat we daarom veel organen succesvol kunnen transplanteren. ‘’ 

6 weken later 

Na zes weken neemt Laurianne contact op met de nabestaanden. Zij vraagt hoe zij het proces hebben ervaren. ,,Je bent onderdeel van een impactvolle gebeurtenis in hun leven, iets wat ze nooit vergeten,’’ legt ze uit. Er zijn maar een kleine 300 donoren op jaarbasis dus mensen maken dit heel weinig mee. Ook laat ze na afloop het resultaat weten. ,,Het is altijd fijn om te vertellen dat de transplantatie goed is verlopen. Daar halen de nabestaanden troost uit. Hun dierbare heeft iemand anders iets heel bijzonders gegeven.’’   

Praat over donatie 

Laurianne komt in situaties waarbij de nabestaanden niet weten wat de patiënt wil of dat de nabestaanden niet op de hoogte zijn van de donatie-wens. Zij ervaart dat het heel belangrijk is dat je thuisfront weet wat je wens is over donatie. ,,Mocht je willen doneren, registreer dat dan zodat je nabestaanden geen besluit hoeven nemen,’’ is haar advies.  

 

Meer weten over doneren? Kijk hier of neem contact op met Laurianne via linkedin of mail